دانشیار و رییس مرکز تحقیقات اخلاق و حقوق پزشکی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی و رییس انجمن علمی حقوق پزشکی ایران.
چکیده: (352 مشاهده)
حقوق پزشکی رشته‌ای شناخته شده در زمان حاضر به شمار می‌رود که با توجه به اهمیت و جایگاه و حرکت رو به توسعه آن، نیازمند بازشناسی از منظر چیستی و چرایی و ماهیت‌شناختی است. در این نوشتار، با تأکید بر فلسفه حقوق پزشکی، به مبانی و ریشه‌ها و خاستگاه این رشته و قلمرو دگردیسی و تحولات آن خواهیم پرداخت. متأثر از سیطره اخلاق بر حقوق پزشکی و چالش‌های روزافزون فلسفی و اخلاقی که همگام با گسترش قلمرو پزشکی و موضوعات جدید، تشدید شده است، روابط در هم تنیده، پیچیده و چندوجهی در نظام سلامت میان ارائه‌دهندگان خدمات و دریافت‌کنندگان، قواعدی را می‌طلبد که حقوق پزشکی را شکل داده و آن را در فرآیندی رو به توسعه قرار داده است. در این میان، مبانی حقوق پزشکی از یک سو شامل نیروهای سازنده‌ای چون فطرت، عقل، عدل، عرف، مذهب و مصلحت است که قدرت پذیرش جمعی و الزام‌آوری، به قواعد به آن می‌دهند و از سویی دیگر، دلایل و عواملی نظیر لزوم مجازات و پیشگیری از جرایم و تخلفات پزشکی، صیانت از حقوق بیماران و تبیین بایدها و نبایدها در حوزه اعمال پزشکی را شامل می‌شود که ضرورت حقوق پزشکی را توجیه می‌کنند.
